Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας: Τι είναι και με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται.

Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (ΟΔΠ) είναι μια ψυχική ασθένεια που αποτελεί μέρος της ομάδας των ψυχικών ασθενειών, που ονομάζεται διαταραχές της προσωπικότητας. Όπως και άλλες διαταραχές της προσωπικότητας, χαρακτηρίζεται από ένα σταθερό “μοτίβο” σκέψης, συναισθήματος και αλληλεπίδρασης με τους άλλους και με τον κόσμο, τα οποία τείνουν να προκαλούν σημαντικά προβλήματα για τον πάσχοντα.

Συγκεκριμένα, η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας σχετίζεται με ένα μοτίβο ασταθούς τρόπου που ο ασθενής βλέπει/κρίνει τον εαυτό του, αισθάνεται και συμπεριφέρεται στους άλλους. Αυτό, μοιραία, παρεμποδίζει σημαντικά την ικανότητα του ατόμου να λειτουργεί φυσιολογικά στην κοινωνία. Επίσης, όπως και με άλλες διαταραχές της προσωπικότητας, ο ασθενής είναι συνήθως έφηβος ή ενήλικας, προτού είναι εφικτό να διαγνωστεί επισήμως και να πληρεί όλα τα κριτήρια για ΟΔΠ.

Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας πιστεύεται ότι είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων που περιλαμβάνει τόσο προβλήματα ψυχικής διάθεσης (νευρώσεις), όσο και τις στρεβλώσεις της πραγματικότητας (ψυχώσεις). Ως εκ τούτου πιστεύεται, ότι, ως ασθένεια, είναι στο μεταίχμιο μεταξύ των νευρώσεων και των ψυχώσεων και από εκεί πηγάζει και η ονομασία της (“οριακή”, δηλαδή “στο μεταίχμιο”). Η ΟΔΠ είναι εξίσου πιθανό να συμβεί σε άνδρες και γυναίκες. Η συχνότητα με την οποία εμφανίζεται αυτή η διαταραχή είναι σημαντικά υψηλότερη από ό,τι εθεωρείτο μέχρι πρόσφατα και, πλέον, ότι επηρεάζει σχεδόν το 6% των ενηλίκων κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Συμπτώματα

Προκειμένου ένα άτομο να πληρεί τις προϋποθέσεις για να του γίνει διάγνωση με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας, πρέπει να έχει τουλάχιστον πέντε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Παραμορφωμένη, ασταθή εικόνα του εαυτού του/της, με την έννοια ότι μπορεί δραστικά και γρήγορα να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τι του/της αρέσει, τι αντιπαθεί, ποια είναι τα δυνατά του/της σημεία, τι στόχους έχει και τις βασικές του/της αξίες ως άτομο, ακόμη και στο σημείο να τον/την καταλαμβάνουν αισθήματα αναξιότητας.
• Επανειλημμένα ασταθείς σχέσεις, υπό την έννοια ότι τα άτομα με αυτή τη διαταραχή επανειλημμένα, γρήγορα και δραστικά αλλάζουν άποψη για τον/την σύντροφό τους. Έτσι, την μία στιγμή θεωρούν την σχέση τους “τέλεια” (την εξιδανικεύουν) και την επόμενη την θεωρούν κακή, ή σχεδόν άχρηστη (την υποτιμούν).
• Χαρακτηρίζονται από ασταθή συναισθήματα, υπό την έννοια ότι ο ασθενής βιώνει ευδιάκριτες, ταχείες εναλλαγές διάθεσης (π.χ., σοβαρή κατάθλιψη, ενοχή, θυμός, ευερεθιστότητα, χαρά, ευφορία, άγχος, κρίσεις πανικού) που σχετίζονται, ή πυροδοτούνται από το στρες, όσο μικρό και αν είναι αυτό.
• Απεγνωσμένες προσπάθειες να αποφύγουν τη μοναξιά, ή την εγκατάλειψη, είτε αυτή είναι πραγματική, είτε φανταστική (δηλαδή απλά μέσα στο μυαλό τους).
• Αυξημένη παρορμητικότητα (το άτομο τείνει να δράσει προτού σκεφτεί). Αυτό οδηγεί σε τάσεις αυτοκαταστροφής (π.χ., ακραίες σεξουαλικές συμπεριφορές, ακραίες διατροφικές επιλογές, ακραία έξοδα στα λεφτά, επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά, χρήση ουσιών).
• Επαναλαμβανόμενες τάσεις αυτοακρωτηριασμού, σκέψεις αυτοκτονίας, αυτοκτονική συμπεριφορά, απειλές για αυτοτραυματισμό κλπ.
• Χρόνιο, επίμονο αίσθημα “κενού”. Λένε διαρκώς ότι αισθάνονται “άδειοι”.
• Ακατάλληλη, έντονη συμπεριφορά εχθρότητας ή θυμού, έλλειψη αυτοσυγκράτησης, ή δυσκολίες να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.
• Παροδικές, παρανοϊκές σκέψεις ή “κενά μνήμης”, που σχετίζονται με το στρες.

Πηγή: medicinenet.com, iatropedia.gr